Özel Röportaj | Sosyal Politika ve Aile Üzerine
Modern çağın karmaşası içinde çocuk yetiştirmenin zorlukları her geçen gün daha da artıyor. Uluslararası iş insanı ve sosyal politika uzmanı Çetin Ay, yeni nesil ebeveynlik anlayışının çocuklar üzerinde yarattığı baskıyı ve tehlikeleri gazetemize değerlendirdi.
— Sayın Ay, son dönemde ebeveynlik kavramının dönüşümü hakkında neler düşünüyorsunuz?
Zaman değişti. Ama bu değişimin en ağır bedelini çocuklar sessizce ödüyor. Birçok anne baba iyi niyetle yola çıkıyor ama modern çağda çocuk yetiştirmek artık yönsüz bir denize yelken açmaya benziyor. Yeni nesil ebeveynlik anlayışı, çocukları “küçük yetişkinler” gibi görmeye başladı. Onlardan büyük insanlar gibi düşünmelerini, karar vermelerini ve hayatlarının sorumluluğunu almalarını bekliyoruz.
— Bu yaklaşımın tehlikeleri neler?
Gözden kaçan büyük bir gerçek var: Çocukluk, atlanacak bir durak değildir. Kişiliğin temeli ve geleceğin pusulasıdır. Çocuklara sınırsız özgürlük vermek sevgiyi göstermek değil; aksine onları belirsizliğin içine itmek anlamına gelir. Amerikalı uzman Leonard Sax, “Ebeveynliğin Çöküşü” adlı kitabında bu yanılgıyı açıkça anlatıyor.
— Aileler neden bu hataya düşüyor?
Sevgiyle karıştırılan sınırsız özgürlük anlayışı yüzünden. Çocuklar özgürlükle değil, rehberlikle büyür. Onların bir arkadaşa değil, bir yön gösterene ihtiyacı var. Ebeveynler dostluk ile rehberliği karıştırıyor. Çocuklara seçenek sunmak tabii ki gerekir ama yaşlarının taşıyabileceğinden fazlasını vermek ruhlarında yük oluşturuyor.
— Bu durumda sınırlar nasıl bir rol oynuyor?
Sınırlar bir hapishane değildir. Tam tersine, güvenli bir limandır. Çocuklar sınırsızlıkta değil, sınırların sağladığı güven ortamında büyür. Nitekim ben de her zaman şunu söylerim:
“Sınır koymayan ebeveyn, çocuğuna özgürlük değil, belirsizlik miras bırakır.”
— Dijital çağın çocuklar üzerindeki etkisini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Bugünün çocukları, dijital dünyanın sınırsızlığıyla baş etmeye çalışıyor. Akıllı telefonlar, sosyal medya ve sürekli bilgi bombardımanı arasında yönlerini kaybetmeleri an meselesi. Bu çağda ebeveynlik hiç olmadığı kadar zor ama bir o kadar da kritik bir sorumluluk.
— Son olarak ebeveynlere ne tavsiye edersiniz?
Çocuğunuza büyük bir iyilik yapmak istiyorsanız, ona çocukluk hakkını geri verin. Korkmayın “hayır” demeye. Korkmayın sınır çizmeye. Bugün kızabilirler ama yarın o sınırların içinde büyüdükleri için size minnet duyacaklar.
Çocukluk bir defa yaşanır.
Ebeveynlik ise ömür boyu hatırlanır.
— Teşekkür ederiz Sayın Çetin Ay.
Ben teşekkür ederim. Bu önemli konuda toplumda bir farkındalık oluşmasını diliyorum.
