ANKARA (AA) - İLKAY GÜDER/ENES DURAN - Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), Hırvatistan'da 2014'te yaşanan sel felaketinin ardından evlerini terk etmek zorunda kalan Boşnak ve Hırvat ailelere yönelik destek projeleri ile göçün önlenmesini sağlayarak, ailelerin ortak çalışma yapmasına da vesile oldu.
TİKA, '2014 Güneydoğu Avrupa Sel Felaketi' olarak da adlandırılan ve aşırı sağanak sonucunda oluşan sel felaketi sebebiyle Bosna-Hersek, Sırbistan ve Hırvatistan'da mağdur olanlara yardımlarda bulundu.
Selden en fazla etkilenen ülkelerden birisi olan Hırvatistan'da en ciddi hasar, ülkenin en önemli tarım merkezi olan Güney Slavonya bölgesinde meydana gelmişti. Bazı kasabaların yakınlarında oluşan sel taşkını sonucu, Hırvatistan'ın doğu bölgelerinde yaşayan 15 bin kişi evlerinden tahliye edilmişti.
Sel felaketinden Hırvatistan'ın, Müslümanların en yoğun yaşadıkları Gunja şehri de etkilendi ve insanlar bölgeyi terk etmek zorunda kaldı. Sadece Gunja Belediyesi'ne bağlı bölgede selden önce yaklaşık 5 bin olan nüfus, selden sonra bin 500'lere kadar düştü.
TİKA da sel felaketi sonrasında afetzedeler için acil yardım çalışmalarını başlatarak, bölgeye yardım elini uzattı. Bu kapsamda gerek tarım, gerekse hayvancılık açısından büyük zarara uğrayan bölgede, yaklaşık 600 bin Avroluk yatırımla 'Gunja Bölgesi Tarımsal Kalkınma Programı' başlatıldı.
- 50 aileye ikişer büyükbaş hayvan verildi
Söz konusu program, Hayvancılığın Geliştirilmesi Projesi, Örtü altı Sebzeciliğin Geliştirilmesi Projesi ile Eğitim Desteği Projesi şeklinde 3 alt projede planlandı.
İlk olarak bölgede, Hayvancılığın Geliştirilmesi Projesi kapsamında selde hayvanlarını kaybeden ihtiyaç sahibi 50 Boşnak ve Hırvat aileye, iki baş gebe düve hibe edildi.
Bu kapsamda ailelerin işbirliğiyle günlük ortalama 2,5 ton süt elde ediliyor. Ayrıca bu sütler, evsel tüketim dışında proje ortağı vasıtasıyla bölgenin en büyük süt firmalarına, birinci kalite süt olarak pazarlanıyor ve sürdürülebilir gelir getiriyor.
Projenin beklentilerin de üstünde bir başarı göstermesi üzerine TİKA, bölgede yaptığı incelemeler sonucunda süt verimine bağlı olarak mandıra kurulumu çalışmaları da başlattı.
- Sera ürünlerinin yüzde 70'i pazarlanıyor
Örtü altı Sebzeciliğin Geliştirilmesi Projesinde ise selden önce tarımsal üretim yapan afetzedelerin mevcut kayıplarının en aza indirilmesi amacıyla 50 aileye, 150 metrekare sera hibe eden TİKA, her iki projenin faydalanıcılarına eğitim desteği de sağladı.
Bölgenin tarım bölgesi olması ve burada yetiştirilen ürünlerin Hırvatistan pazarında kolaylıkla alıcı bulması dolayısıyla bu proje, bölge ekonomisine önemli katkı sundu.
Bu kapsamda seraların yüzde 70'inde üretilen ürünler pazarlanırken, yüzde 30'luk kısmı ise hane içi tüketimde değerlendiriliyor.
- Pazarlama eğitimi planlanıyor
Hayvan ve sera sahibi ailelere, Eğitim Desteği Projesiyle hayvan bakım ve besleme, hijyen ve sanitasyon, örtü altı sebze yetiştiriciliği, fide üretim teknikleri, zirai mücadele konularında eğitim verildi. Konusunda uzman veteriner ve ziraat mühendislerinin teknik desteği ile projenin başarısı artırılmaya çalışıldı.
TİKA, üreticinin doğrudan pazarlama şansının arttırılması için kooperatifçilik ve pazarlama eğitimi de düzenlenmeyi planlıyor.
- Göçün önlenmesine yüzde 176 oranında katkı
Gunja Bölgesi Tarımsal Kalkınma Programı ile sel felaketinin yaralarının sarılması, evlerini terk eden ailelerin Gunja'ya dönüşlerinin teşvik edilmesi ve zarar gören tarım alanlarının yeniden değerlendirilerek insanların sağlıklı beslenmelerine katkı sağlanması ve bu yolla da elde edilen gelir düzeyinin artırılması amaçlandı.
Program sayesinde hayvan sayısının toplam 200 başı bulmasıyla, felaket döneminde zayi olan büyük baş hayvanların yaklaşık yüzde 70'i telafi edildi.
Birim hayvandan elde edilen süt veriminin 15 litreden 25 litreye çıkmasıyla, toplam süt üretimi 2,5 tona ulaştı, bu da aile başı aylık gelirde yaklaşık 350 Avro artış sağladı.
Sel sonrasında kullanılamaz hale gelen tarım alanlarının yeniden değerlendirilmesiyle özellikle gençlerin tarıma teşvik edilmesine imkan verildi.
Tarımsal üretimin artmasına zemin hazırlayan program ile bölgeden sel felaketi sonrası göçün önlenmesine yüzde 176 oranında katkı sağlandı.
