Ülkemizde ve dünyada yasli nüfusun artmasiyla birlikte kemik erimesi yani osteoporoz, geçmise göre önemi artan saglik sorunlari arasinda yer aliyor. Ilerlemis osteoporoz sonucu çesitli kemik kiriklari; bunlara bagli olarak yataga bagimliliklar ve komplikasyonlar nedeniyle görülen yasam kayiplari gün geçtikçe artiyor. Bu sebeple kemik erimesinden korunmak için bazi yasam tarzi degisikliklerine dikkat etmek önem tasiyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastaliklari Bölümü’nden Doç. Dr. Nazli Gülsoy Kirnap, “20 Ekim Dünya Osteoporoz Günü”nde, osteoporoz ve korunma yöntemleri hakkinda bilgi verdi.
Ülkemizde yasli bireylerin yarisinda kemik azalmasi, 25’inde ise osteoporoz görülüyor
Osteoporoz kemik kirilganliginda artis ile sonuçlanan, ilerleyici metabolik kemik hastaligidir. Yasli nüfus sayisinin artmasi ile tüm dünyada osteoporoz önemli bir saglik sorunu haline gelmistir. Türkiye’de 50 yasin üzerindeki bireylerin 50’sinde kemik azalmasi (osteopeni), 25’inde kemik erimesi (osteoporoz) saptanmistir. Kemik erimesi tüm kemiklerde görülebilir. En çok, omurga, kalça ve ön kol kemiklerinde kiriklar olur. Osteoporoz, yataga bagimlilik ve bunlara bagli komplikasyonlar ile ölüme neden olabilir.
50 yasin üzerinde kemik mineral ölçüm testi ihmal edilmemeli
Kemik erimesinin kesin olarak teshis edilebilmesi için kemik yogunlugu ölçümü yapilmalidir. Kemik yogunlugunu ölçen yöntemin adi kemik mineral dansitometresidir (KMD). Unutulmamalidir ki osteoporoz erken dönemde herhangi bir belirti göstermez. Bu nedenle 50 yasin üzerinde belirtilerin ortaya çikmasi beklenmeden kemik erimesinin çok yaygin görülen bir hastalik oldugu unutulmadan, menopoz sonrasi dönemdeki kadinlar ve 50 yasin üzerindeki erkekler hekime basvurarak düzenli olarak KMD ölçümünden geçmelidir. Menopoz sonrasi kadinlar tarama amaçli KMD yaptirmalidir. Kemik erimesi için riskli gruplar ve erken kemik kirigi olusan hastalar kemik taramasi KMD ile taranmalidir. Kemik erimesi için ilaç kullanan hastalar KMD ölçümleriyle takip edilir. KMD kirik riskinin belirlenmesini saglamaktadir.
Fazla kafein, çay, alkol ve sigara kullanimina dikkat!
Yirmili yaslara kadar kemik kütlesinde büyüme ve depolanma olur. Çocukluk ve ergenlik döneminde biriktirilen kemik kütlesi sonraki yillar için çok önemlidir. Kemik deposunu doldurmak için bu dönemde saglikli beslenme ve fiziksel aktiviteye dikkat edilmelidir. Sonraki yillarda kemik yapimi ve yikimi, dengede olacak sekilde devam eder. Yaslanma, menopoz, bazi ilaçlar, hareketsizlik, yataga bagimlilik, çesitli hastaliklar kemik yikiminda hizlanmayla kemik erimesine neden olur. Fazla kafein, çay, alkol, sigara kullanimi, kalsiyumdan fakir beslenme, vitamin D eksikligi, kilo alma ve hizli kilo verme kemik erimesi için diger risk faktörleridir.
Kemik erimesinden korunmak için;
Kalsiyumdan zengin süt ürünlerinin tüketimini artirmak, Vitamin D eksikliginin mutlaka tedavi edilmesi, Fiziksel aktivitenin yasam boyu sürmesi, Kafein, çay, alkol gibi içeceklerin tüketiminin en aza indirilmesi, Sigaranin tamamen hayatimizdan çikarilmasi gerekmektedir.
