CHP Ankara Milletvekili Yildirim Kaya, 21 köy enstitüsünü ziyaret programinin dokuzuncusunu Isparta Gönen Köy Enstitüsü’ne yapti. Yazar Fakir Baykurt’un Gönen Köy Enstitüsü mezunu oldugunu animsatan Kaya, “Fakir Baykurt Gönen Köy Enstitüsü’nü anlatirken ‘Köy Enstitüsü benim için olaganüstü bir firsat oldu. Ilkokulu bitirdikten sonra gidebilecegim baska hiçbir okul yoktu. Ailemin gücü yetmezdi. Ben okumak istiyordum enstitü benim gibi köy çocuklarini çagiriyordu’ der” diye konustu.
CHP Ankara Milletvekili Yildirim Kaya baskanligindaki CHP heyeti, CHP Genel Baskani Kemal Kiliçdaroglu’nun talimatiyla baslatilan 21 köy enstitüsünü ziyaret programinin dokuzuncusunu Isparta Gönen Köy Enstitüsü’ne yapti. Ziyarette, Mugla Milletvekili Suat Özcan, CHP Antalya Il Baskanligi yöneticileri Gülser Avar, Ali Murat Özel ve Orkun Murat Muratli; CHP Aksu Ilçe Baskani Kenan Yildiz ve Ankara Üniversitesi’nden Doç. Dr. Ahmet Yildiz, sendika, dernek temsilcileri ve köy enstitüsü mezunlari yer aldi. Kaya, ziyaretin ardindan su açiklamalari yapti:
“Ismail Hakki Tonguç 11 Mart 1940’ta Isparta Gönen’de köy enstitüsü kurulmasina karar verdikten sonra not defterine ‘Köy çocuklari burada okuyacaklar, mutlulugu gerçeklerde bulmanin düslerde arastirmaktan daha kolay oldugunu anlayarak yetisecekler, mutlu olmanin, özgür ve bagimsiz yasamanin yoksul düsmemenin gizlerini bulacaklar’ diye yazar.
‘Yoruldum yurda uzaklardan bakmaktan/Ama yorulmadim hiçbir zaman/O yoksul sevgili gibi dag baslarinda/Karda kalmis, darda kalmis yolcular için yazmaktan…’ der.
“FAKIR BAYKURT GÖNEN KÖY ENSTITÜSÜ’NÜ ANLATIRKEN, ‘KÖY ENSTITÜSÜ BENIM IÇIN OLAGANÜSTÜ BIR FIRSAT OLDU’ DIYE YAZAR”
Yil 1943, köy enstitüleri kapilarini bu dizelerin sahibine açar… Köy enstitülerinin kapilarini açtigi öksüz, yoksul köy çocugu Fakir Baykurt’tur. Fakir Baykurt 1943 yilinda Gönen Köy Enstitüsü’nün kapisindan içeri girer. Ve dünya güzellesir! Fakir Baykurt Gönen Köy Enstitüsü’nü anlatirken, ‘Köy enstitüsü benim için olaganüstü bir firsat oldu. Ilkokulu bitirdikten sonra gidebilecegim baska hiçbir okul yoktu. Ailemin gücü yetmezdi. Ben okumak istiyordum enstitü benim gibi köy çocuklarini çagiriyordu’ diye yazar.
Fakir Baykurt Gönen Köy Enstitüsü’nde okurken, köy enstitüleri üzerinde de kara bulutlar dolasmaya baslar. Ismail Hakki Tonguç, Fakir Baykurt’taki yetenegi kesfetmis ve onu desteklemistir. Ancak Hasan Ali Yücel ve Ismail Hakki Tonguç görevden ayrilir, 1946 sonrasi okulda baskilar artar. Fakir Baykurt 1946-1950 dönemini anlatirken sanki bugünü anlatir gibidir…
“ENSTITÜLERI KURANLAR KÖTÜLENIYOR. HER DERSTE KOMÜNIZMIN ZARARLARI ANLATILIYOR”
‘Üçten dörde geçtik. Ankara’nin rüzgarlari döndü. Yücel’i, Tonguç’u görevlerinden uzaklastirdilar. Savas bitti, bir baska savas basladi sanki: Enstitülerde solculuk yapiliyormus da, zararli kitaplar okunuyormus da, kiz-erkek bir arada okumak Türk töresine aykiriymis da; Aaa!. Kizlar önce ayri siniflara, sonra ayri enstitülere. Anlasilmaz sikiliklar basladi. Müdürümüz degisti, ögretmenler ayiklandi. Sik sik dolaplar araniyor, kitaplarimiz aliniyor. Enstitüleri kuranlar kötüleniyor. Her derste komünizmin zararlari anlatiliyor… Dergilerde siirlerim, yazilarim çiktigi için en çok ben denetleniyorum. Ama ne yapip yaptim, diplomayi canavarin agzindan kaptim. Anam saçini kinaladi, Akçaköy’ün içinde adak ülestirdik…’ der…
“KÖY ENSTITÜLERI FIKRIYATINI YASATACAGIZ”
Fakir Baykurt, 15 Haziran 1929 tarihinde Akçaköy’de Tahir Baykurt olarak dogar… 12 Eylül darbesi sonrasi Almanya’ya gider, 11 Ekim 1999’da Almanya’da Fakir Baykurt olarak hayata veda eder. Bu gördügünüz fakir Yildirim Kaya da o dönem Almanya’ya gider, Fakir Baykurt hocasinin, Türkiye Ögretmenler Sendikasi (TÖS) Genel Baskani’nin cenazesini alir Türkiye’ye getirir ve Istanbul’da defnini yapar. Onu isiklar içinde ugurladik; onun açtigi yolda, onun gösterdigi hedefte yürüdük, sendikamizi kurduk ve genel baskani oldum. En basta Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, Ismet Inönü’ye, Bülent Ecevit’e, Hasan Ali Yücel’e, Ismail Hakki Tonguç’a, Fakir Baykurt’a sözümüz olsun; köy enstitüleri fikriyatini yasatacagiz. Köy enstitülerini fiziki olarak da gelecek kusaklarimiza aktaracagiz.”
ISPARTA GÖNEN KÖY ENSTITÜSÜ’NÜN DÜNÜ VE BUGÜNÜ
Gönen Köy Enstitüsü’nün 1939 yilina kadar Köy Egitmenler Kursu geçmisi vardir. 1940 yilinda Köy Enstitüleri Kanunu çiktiktan sonra Gönen Köy Enstitüsü olmustur. Ömer Ulgiz Gönen Köy Enstitüsü’nün kurucu müdürüdür. 1954 yilinda Ögretmen Okulu,1976 yilinda Ögretmen Lisesi, 1989 yilinda Anadolu Ögretmen Lisesi, 2013 yilindan bu yana da Gönen Fen Lisesi olarak egitim ve ögretim vermeye devam etmektedir.
