5 Aralık 1870?de Fransa?da ölen Alexandre Dumas, 24 Temmuz 1802 târihinde Fransa'da dünyaya geldi. İyi bir eğitimi olmadı. Geçimini sağlamak için genç yaşında Paris?e gitti. Avukat olmak istediyse de başaramadı: oyun yazarı olarak edebiyat dünyasına girdi. Asıl şöhreti romanlarıyla yakaladı.
Dumas?nın soyu, bir taraftan Haiti?li bir köleye dayandığı için sanıldığı gibi beyaz bir Fransız değil, melezdi. Dumas?nın rengi, 2010 yılında gösterime giren L?autre Dumas filmi sebebiyle sorun oldu. Dumas?yı oynayab Fransız aktör Gerard Depardieu, bu rol için fazla beyazdı.
Siyahları Temsil Konseyi (Cran) Başkanı Patrick Lozes, Dumas?yı canlandırması için mavi gözlü beyaz bir aktörün seçilmesi konusunda, 'Sorun Depardieu değil. Ancak bu durumda siyahî aktörler de beyazları canlandırabilmeli' dedi. Çünkü Dumas, yaşamındaki olayları aktardığı 'Anılar' (1852-54) adlı yapıtında kendini 'zenci' olarak tasvir etmişti.
Filmin prodüktörü Frank Le Wita, bunun bir belgesel olmadığını ve Depardieu?nun Dumas?yı en iyi şekilde canlandırdığını söyleyerek kendini savunurken, Fransız aktör Depardieu, 'Tartışmalarla ilgilenmiyorum. Ben kendimi Fransız değil, dünya vatandaşı olarak görüyorum.' demekle yetindi.
Eleştirmenler, Fransız sinemacılarının Alexandre Dumas'nın etnik kökenlerini kasıtlı olarak yok ettiklerini savundular. Fransa'nın en sevilen romancısını, en sevilen oyuncu canlandırdı ama ülkede ırkçılık tartışmalarına yol açtı.
Tarihçi Claude Schopp, Alexandre Dumas'nın kitaplarının, yaşadığı dönemde de büyük saygı toplamasına rağmen, yazarın sık sık renginden ötürü alaylara maruz kaldığını ifâde etti. 'Dumas, karikatürlerde veya çizimlerde, daima koca dudaklı, Afro saçlı bir ucube olarak resmedilirdi.' dedi.
Alexandere Dumas?nı rengi, Quintin Tarantino?nun 2012 yapımı spagetti Western filmi Zincirsiz?in de konusu oldu ama çok farklı bir şekilde.
Tarantino, filmdeki Alman Schultz üzerinden ırkçılarla çok ince bir şekilde dalga geçerken Dumas?yı zorla beyazlaştıran Fransız sinemacılara da mesaj yolladı.
Şöyle ki;
Bir zenciyi köpeklere yedirmekle gururlanacak kadar ırkçı olan çiftlik sâhibi Candie, aynı zamanda Fransız edebiyatını ve Alexandre Dumas?yı bilmekle hava atan zengin bir adamdır. Fakat Dumas?nın zenci tarafını bilmeyecek kadar da câhildir. Schultz, Candie?nin cehâletini zarif bir şekilde yüzüne vurur.
Monte Kristo Kontu, Üç Silahşörler, Siyah Lale, Demir Maske gibi romanlarıyla tanıdığımız Dumas?nın zenci olduğunu, ülkemizde de ona hayran birçok insan bilmiyor.
Haber: Kerime YILDIZ
