Göktan Ay


AYM, CB Sistemi’nin Bazı Maddelerini Neden İptal Etti?

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin ilk kararnamesinde yer alan 37 düzenleme için Anayasa Mahkemesi tarafından iptal kararı verildi.


Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin ilk kararnamesinde yer alan 37 düzenleme için Anayasa Mahkemesi tarafından iptal kararı verildi.

https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/03/20240319-6.pdf

https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/03/20240319-7.pdf

https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/03/20240319-8.pdf

CHP ve Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, 10 Temmuz 2018 tarihinde yayımlanan 1 Numaralı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin bazı maddelerinin iptali istemiyle dava açmıştı.

Kanun, CB Kararları, KHK ve yönetmelikler acele çıkarılıyor, sonra başvurular üzerine AYM veya Danıştay iptal kararları veriyor. 

Ancak bu iptaller geri doğru işlemediği için oluşan kamu zararı geri alınamıyor… Yani atı alan Üsküdar’ı geçmiş oluyor.

Not: Bir rektörümüz 2014 ‘de akademisyenlere laptop ve monitör hediye etmişti. 10 yıl sonra emekli olunca, idaremiz bu bilgisayar ve monitörü geri istedi. Meğer memura zimmetliymiş. 2014’den 2024’e teknolojideki gelişimi mi? diyelim, hediye edileni geri istemeyi mi? Ama, devlet bürokrasisi önemli bir açığı yakalamış ve geri almıştı!. 

Yani atı almış, ama Üsküdar’ı geçememiştik. Keşke her konuda böyle olsa….

 2018’de, Cumhurbaşkanlığı bünyesinde; Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları Kurulu, Eğitim ve Öğretim Politikaları Kurulu, Ekonomi Politikaları Kurulu, Güvenlik ve Dış Politikalar Kurul, Hukuk Politikaları Kurulu, Kültür ve Sanat Politikaları Kurulu Sağlık ve Gıda Politikaları Kurulu, Sosyal Politikalar Kurulu, Yerel Yönetim Politikaları Kurulu oluşturulmuştu.

Şimdi alanımızı ilgilendirenleri yazalım: 

1/ AYM; “Cumhurbaşkanlığı politika kurullarına verilen "görevleriyle ilgili gerekli olan bilgileri" kamu kurum ve kuruluşlarından isteme yetkisine ilişkin oldu. Kararnameyle Cumhurbaşkanı İdari İşler Başkanı'na Cumhurbaşkanlığına personel atama yetkisi verilmişti. AYM, bu yetkiyi "Kararnameyle değil kanunla düzenlenmesi gereken bir konu" olduğu gerekçesiyle iptal etti.” 

2/ Cumhurbaşkanlığı Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğünün "devletin sevk ve idaresinde görevli üst kademe yöneticileri hakkında bilgi toplamak, sicil özetlerini ve biyografilerini tutmak" görevinde yer alan "bilgi toplamak" ifadesi iptal edildi. İptal kararının gerekçesinde kişisel verilerin korunmasını isteme hakkının anayasal güvence altına alındığı ve bunun Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle düzenlenmeyecek konular arasında yer aldığı ifade edildi.

AYM’nin belirttiği gibi; “Kişisel verilerin korunması anayasal güvence altındadır.”

3/ AYM, Cumhurbaşkanlığı'na bağlı politika kurullarının üyelerine yapılacak ödemeleri düzenleyen kararname maddesinin iptaline de hükmetti. Kararda, kurul üyelerine her ay yapılacak ek ödemeyi ve buna ilişkin usul ve esasları düzenleyen kuralın mülkiyet hakkına ilişkin bir düzenleme niteliğinde olduğu, bunun da kararname ile düzenlenemeyeceği vurgulandı.

Özellikle Eğitim ve Kültür Politikaları Kurulu’nun ne işe yaradığı, neyi başardığı, hangi konuda rapor verdiği? vb. hiç anlaşılamadı. Sadece Kurul Üyesi M. Bardakçı’nın hazırladığı “Saz ve Söz. Türk Müziği Tarihi Sergisi” nin CB Kütüphanesi’nde,

https://www.haberturk.com/yazarlar/murat-bardakci/3472033-boyle-bir-sergi-ilk-defa-duzenlendi-muzige-merakiniz-varsa-mutlaka-gidip-gezin

Kurul Üyesi Prof. Dr. İskender Pala’nın yazdığı “Derviş” oyununun Külliye’de sahnelenmesi basına yansıdı.

https://www.aa.com.tr/tr/kultur-sanat/yunus-emreyi-anlatan-dervis-adli-sahne-gosteriminin-dunya-promiyeri-yapildi/2422891 

Ayrıca Bakanlıklar varken, böyle kurullara neden ihtiyaç duyulduğu da bilinemedi. Elbette, çoğu eski MV’den oluşan Kuruldakilere ödenen aylıklar da toplumu bir hayli rahatsız etmişti. 

Elbette AYM’ye kızılacaktır, ama insan hakları, yasaların çıkarılması vb. devletin devamlılığı için şarttır.