AY: Formasyon: biçimlendirme, şekle sokma v.b. demektir. Dağınık ve çok yönlü/çeşitli ders alarak mezun olanların; ‘öğretmenlik’ konusunda -ki çok ayrıntı devreye giriyor- yeterli donanıma sâhip olması sağlanmaktadır.
Kısaca;
Öğretmen ne demektir?
Nasıl olmalıdır?
Hangi özellikleri taşımalıdır v.b.
Çeşitli yaş gruplarına göre öğrencilere nasıl yaklaşmalıdır?
ENPOLİTİK: Öğretmenlik Formasyonu’nda son durum nedir?
AY: ‘Öğretmenlik Formasyonu’nun, üniversiteler ve akademisyenler için para kazanma yolu olduğunu, bu eğitimin; mutlaka -eskisi gibi- lisans içinde verilmesinin gerektiğini sürekli belirtmiştim…
Özellikle vakıf üniversiteleri ve hocaları ders yapmaksızın, akşam okulları yöntemiyle, yüksek meblağlarla bu programı açıp, mezun verdiler…
Yükseköğretim Kurulu (YÖK),nihayet doğru bir karar verdi ve formasyonun eskisi gibi “lisans eğitimi içinde” verilmesini kararlaştırdı. (Elbette kobay yine öğrenci oldu, YÖK yönetimlerinin formasyonla neden bu kadar çok oynadığı/değiştirdiğinin gere bir türlü öğrenilemedi. Sadece, emir demiri kesti…) Ve, Pedagojik Formasyon eğitimi kapsamındaki “seçmeli derslerin” örgün eğitimdeki üniversite öğrencilerine üçüncü yarıyıldan itibaren verilmesi kararlaştırıldı.
Üniversiteler ilan verdi, kayıtlar yaptı, ama 06 Şubat 2023 depremi her şeyi altüst etti.
Programlar ne durumda, yapılıyor mu? Kimse açıklama yapmıyor..
ENPOLİTİK: Müzik eğitimi gören gençlerimiz ne yapmalı?
AY: Yetenekli, müzik kulağı olangençlerimiz:
1-Müziği; Çok sesli-Türk müziği gibi birbirinin karşıtı düşünmesinler. Ayrı bir kültür ve müzik türü…Ancak, her ikisinde de müşterek olan çok şey var, mesela nota yazım teknikleri/kuralları gibi… Genç, baskı altında kalmadan yeteneği ne ise onu geliştirmelidir.
2- Gençler, asla geçmişini/kendi öz kültürünü küçümsememeliler. Araştırmaya/okumaya önem vermeliler ve ülkeyi mutlaka gezmeliler. Tarihimize, kültürümüze, insanlarımıza iyi ve kötü yanlarıyla sahip çıkmalılar.
3-Dünyada, bilim/sanat/müzik alanlarında sağlanan evrensel nitelikteki ilerlemeleri de öğrenmeli, kendi kültürünün/müziğinin gelişiminde kullanmalıdırlar.
4-Liyakata ve ehliyete önem vermeliler. Konuşmayıp üretmeliler. Ürettikleriyle zaten konuşur ve konuşulurlar. Uygulamalara çok önem vermeli, çalgısında çok iyi olmak için çalışmalıdırlar. Unutmayalım ki; hiçbir başarı, tesadüf değildir.
5- Alanının ilkelerine sahip olmalı, kurumlarını her yerde yüceltmelidirler. Özellikle; taklitçilikten, yanlış yapmaktan/düşünmekten, gereksiz çekişmelerden, tutarsızlıktan kendilerini kurtarmalıdırlar.
6- Her konuyu derinlemesine incelemelidirler. Bir çalgıyı çalıyorsa, çalgının yapıldığı ağacı, yapım tekniklerini, tamirini, boya-cila yapmasını v.b. öğrenmelidirler..
ENPOLİTİK: Müzik öğretmeni yetiştiren kurumlarda yapılanma nasıl? Ümit vadediyor mu?
AY: Müzik öğretmeni yetiştiren kurumları 5 grupta toplamak mümkün:
1-Devlet Konservatuarı lisans mezunları: Sadece çok sesli müzik eğitimi veriliyor. (Formasyon aldıkları takdirde müzik öğretmenliğine başvurabiliyorlar)
2-Türk Musıkisi (Müziği) Devlet Konservatuarı (TMDK) veya Devlet Türk Müziği Konservatuarı (DTMK) lisans mezunları: Hem çok sesli müzik, hem de Türk müziği eğitimi veriliyor. (Formasyon aldıkları takdirde başvurabiliyorlar)
3-Güzel Sanatlar Fakültesi Müzik Bölümü lisans mezunları: Çoğunlukla çok sesli müzik eğitimi ve az da olsa Türk müziği eğitimi veriliyor. (Formasyon aldıkları takdirde başvurabiliyorlar)
4-Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı lisans mezunları: Bazılarında çok sesli müzik eğitimi, bazılarında hem çok sesli, hem Türk müziği eğitimi veriliyor. (Formasyonu lisansta alıyorlar) Ancak, bu bölümlerde Türk müziği derslerinin ve çalgılarının olmaması için yoğun bir baskı/istek devam ediyor.
5-Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Okul Öncesi Eğitimi Programı lisans mezunları: Çok sesli müzik eğitimi veriliyor. (Formasyonu lisansta alıyorlar) Müzik ve spor yeteneği ile alınmadıkları, dolayısıyla bu alanlarda çok yetersiz kaldıkları için, yıllardır müzik ve spor derslerinin branş öğretmenleri tarafından verilmesi gerektiğini haykırıyoruz.
ENPOLİTİK: Konservatuar mezunları müzik öğretmeni olmalı mı? AY: Kafaların karışık olduğunu, Müzik Eğitimi Bölümleri’nde okuyan gençlerin, Konservatuvarlılar tarafından önlerinin kesildiğini düşündüklerini biliyoruz. Tıpkı İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) MİAM’da yüksek lisans ve doktora yapanların Türk Musıkisi Devlet Konservatuvarı mezunlarının önünü kestiğini düşünmesi gibi…
Zannediyorlar ki; Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) Müzik Öğretmenliğine her sene kadro açıyor!.. Heyhat!..
Önümüzdeki günlerde yapılacak 45 bin öğretmen alımında; sınıf öğretmenliği için 7 bin 878 kontenjan, rehberlik alanına 3 bin 604, okul öncesi öğretmenliği 3 bin 269, ilköğretim matematik 2 bin 656, din kültürü ve ahlâk bilgisi alanı için 2 bin 604 kontenjan ayrıldı.
ENPOLİTİK:Müzik eğitimi deyince hangi kurumlar akla geliyor?
AY: Çok kurum var. Ama aynı zamanda çok problemli!.. ‘Kurumların maksadı, stratejileri ve ne yetiştirecekleri’ açıkça ve net olarak belirlenemediği için bir karmaşa mevcut. Konservatuarlar, Müzik Eğitimi ABD’ler ve Güzel Sanatlar Fakültesi (GSF) Müzik Bölümleri’nin görev tanımları belirlenmemiş. Çoğunluğun görüşü; ‘GSF’nin Müzik Bölümleri’nden; ne sanatkâr, ne de müzik öğretmeni yetişir. GSF Müzik Bölümleri kapatılmalı ve bu fakülteler asıl alanına dönmelidir.’ İkinci grubun görüşü: ‘Konservatuarlar; sâdece sanatkâr yetiştirmeye odaklanmalı ve mezunlar müzik öğretmeni olmamalıdır.’ Üçüncü grubun görüşü: ‘Okul Öncesi Eğitimi’nde verilen müzik dersleri, yeterli değildir. Bu bölüm mezunları müzik derslerine girmemeli (mecbûrî haller dışında), müzik dersleri mutlaka müzik öğretmenleri tarafından verilmelidir.’ Dördüncü görüş; ‘Müzik Öğretmenliği’nin kaynağı, Eğitim Fakülteleri Müzik Eğitimi ABD’leri olmalıdır. Elbette hepsi değerli görüşlerdir. Ancak, kişilerin yeteneğine ve çalışmasına göre, Konservatuar; Çalgı Yapım Bölümü-Türk Halk Oyunları Bölüm Mezunlarından, GSF’lerden, Müzik Eğitimi ABD’lerden birçok iyi sanatkâr/icracı yetişmektedir. Ancak, %80’in üzerindeki GSF’lerde aşağıdaki yapılanma oranı %90’dır. Günümüzdeki dünya anlayışına göre; GSF’lerin ‘müzik alanından çekilmesi’ yönünde ağırlık oluştu, bu ülkemizde de tartışılmalıdır. Her konuda ‘yeni bir şey yaratıyoruz’ gibi geride kalmamalıyız. Çağı yakalamak görevimiz olmalı.
Kısaca, kurumun yapısı; dekan/müdür olarak atanan kişinin alanına göre değişmemelidir.
Dekan/müdür olanın alanına göre dersler artırılmamalıdır!.. Dekan/müdürün alanına göre bölümler kurulmamalıdır!..
Gerçek yapılanma neyse o olmalıdır ki, iç huzur oluşsun…
