Türkiye’de akademinin kanayan yarası olan ‘parayla tez yazımı’ sorunu bir türlü çözüme ulaştırılamadı. Parayla tez yazımı, ülkede adeta borsaya dönüşmüş durumda.
Dijital Gaste'den Egehan Erkün'ün haberine göre, geçmişte YÖK’ün suç duyurusunda bulunduğu parayla tez hazırlayan şahıs ve firmalar, yasadışı çalışmalarını tüm hızıyla sürdürüyor.
YÖK SUÇ DUYURUSUNDA BULUNMUŞTU
Yükseköğretim Kurulu (YÖK), 2021 yılının Ocak ayında para karşılığında tez hazırlayan ve hazırlatan şüpheliler hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunmuştu. Bu süreçte bazı tez yazdırma siteleri kayıplara karışsa da bir süre sonra yeniden hizmet vermeye başladıkları öğrenildi. Sosyal medyada ve arama motorlarında sıkça ilanlarına rastlanan bu şirketler, danışmanlık adı altında tez yazmaya devam ediyor.
İNTERNETTE KOLAYLIKLA ERİŞİLEBİLİYOR
Parayla tez yazdırma sitelerine internette yapılan basit aramalarla kolaylıkla erişilebiliyor. Hatta bazı tez yazan şirketler, bu yasadışı hizmetten yararlanmak isteyen öğretim görevlisi adaylarının karşısına Google reklamları ile çıkıyor. Söz konusu firmaların internet sitelerinde, adres bilgileri, telefon numaraları ve mail adresleri yer alıyor. Parayla tez yazdırmak isteyen adaylara çağrı merkezleri aracılığıyla 7/24 hizmet sunuluyor.
FİYAT TARİFESİ: BİN TL’DEN BAŞLIYOR, 30 BİN TL’YE KADAR ARTIYOR
Danışmanlık adı altında tez yazan bir firmanın internet sitesinde, fiyatların bin TL’den başlayıp, 30 bin TL’ye kadar arttığı görülüyor. Yüksek lisans ve doktora tezlerinden sayfa başına istenen ücret ise 55 TL ile 200 TL arasında değişiyor.
Tez yazdırmanın zorlu bir süreç olduğunu belirten firma, fiyat tarifesiyle ilgili şu ifadeleri kullanıyor:
“Tez yazdırma zorlu bir süreç olduğu için fiyatlar yapılacak olan çalışmaya göre değişkenlik göstermektedir. Lisans tezleri 1000-2000 TL arası, Yüksek Lisans tezleri 2500-7000 TL arası, Doktora tezleri ise 15000-30000 TL civarındadır. Yüksek lisans tezleri ve doktora tezleri hazırlama, önlisans ve lisans tezlerine göre çok daha zordur. Bu sebeple, tez hazırlama fiyatları öğrenim durumuna göre ücretlendirilmektedir.”
REFERANS MAİLLERİ YER ALIYOR
Söz konusu tez yazdırma internet sitelerinde, daha önce parayla tez yazdıran ve yazdırdıkları makale ile üniversitelerinden onay alan kişilerin referans maillerine de yer veriliyor. Bazı referans maillerinde, kişilerin yayımlanan akademik makalesinin linkini dahi mesajına eklediği görülüyor. Maillerde, “Allah razı olsun hocam, sizin sayenizde kuruldan geçtim, bu dertten kurtuldum” gibi ifadeler yer alıyor.
1 YILDAN 5 YILA KADAR HAPİS CEZASI ÖNGÖRÜLÜYOR
Mevzuata göre, tezini, ödevini ya da bitirme projesini başkasına hazırlattığı tespit edilen öğrencinin bu çalışması iptal olabiliyor. Türk Ceza Kanunu'nda, bu kapsamda dolandırıcılık suçu işleyenlere 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve adli para cezası, nitelikli dolandırıcılık suçu işleyenlere 3 yıldan 10 yıla kadar hapis ve adli para cezası, suçun işlenmesine yardım eden kişiye suçu işleyene verilen cezanın yarısı kadar hapis cezası öngörülüyor.
TEZİYLE KURULDAN GEÇEN DE VAR, DOLANDIRILAN DA
Öte yandan bazı şahıs ve şirketlerin ise tez yazma vaadiyle birçok kişiyi dolandırdığı ortaya çıktı. ‘Şikayetvar’ isimli platformda yayımlanan paylaşımlarda, talep edilen ücret ödemesinin yapılmasına rağmen onlarca kişinin söz konusu makale ve tezleri teslim alamadığı öğrenildi. Yasadışı bir alışveriş yapmalarına rağmen bazı kişilerin, “sizi mahkemeye vereceğim” demesi ise dikkat çekti.
O paylaşımlardan bazıları şöyle:
- “Ayın 25’inde teslim edilmesi gerekiyordu. Bu vakte kadar resmen oyalandım. Okulla ilişkim kesildi, hem param gitti hem mezun olamıyorum. Paramı yollamazsanız hukuki süreç başlatacağım”
- “İşlerimin yoğunluğu ve ödev, proje yükümün fazla olması sebebiyle kendilerine başvurdum. Tezimde yardımcı olacaklarını endişelenmemem gerektiğini söylediler. 3000 TL gönderdim. O dakikadan sonra hiçbir mesajıma yanıt alamadım, ortadan kayboldular. Elimde 1 sayfa bile yok, hiçbir şey yok param da gitti yanıltıldım, eğitim hayatım etkilendi.”
- “Tez çalışması için en geç 2 ay içinde teslim olacak şekilde anlaşarak yetkililerin gönderdiği is**** ul** hesabına 1.500 TL ödeme yaptım. Daha sonra yetkililere ulaşamama ve iletişim kopukluğu başladı. Taahhüt edilen teslim tarihi 2 ay geçmesine rağmen 1 sayfa bile gönderilmedi. Tez dönemimin sonuna geldim tezin teslim tarihi geldi ve ortada hiçbir şey yok. Şu an sürem doldu ve ilişiğim kesilecek. Bu şekilde insanları yanıltarak mağdur etmeye hakkınız yok. Sizden hiçbir hizmet almadım ve paramın iadesini istiyorum. Bu konunun ivedilikle çözülmesini istiyorum aksi halde yasal süreçleri başlatacağım.”
- “Aylar öncesinde vaktim olmadığı için tezimi yazdırmak için iletişime geçtim. Ücret ödemesi yaptıktan sonra iletişim kuramadım. Günlerdir Instagram ve WhatsApp'tan mesaj atmama, mail göndermeme, şikayet bildiriminde bulunmama, arama yapmama rağmen bir kişi dönüp ‘Sen kimsin ne istiyorsun’ diye sormadı. Yarın ilk isim polise şikayette bulunmak olacak.”
